Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın analizi, 2025 yılında Ramazan ayının gıda enflasyonuna etkisini ortaya koyuyor. Ramazan ayı, gıda fiyatlarında önemli artışlara neden olacak.

2025 Yılında Ramazan Ayının Gıda Enflasyonuna Etkisi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yapılan analiz, 2025 yılında Ramazan ayının gıda enflasyonuna doğrudan etkisinin yaklaşık 0,5 puan olacağını ortaya koyuyor. Bu durum, gıda fiyatlarında gözlemlenen yüksek artışların Ramazan ayı ile bağlantılı olduğunu gösteriyor.

Ramazan Ayının Ekonomik Etkileri

TCMB'nin blog yazısında, Ramazan ayının üretim ve fiyatlar üzerindeki etkisine dikkat çekilmektedir. Uzmanlar, Ramazan ayının gıda fiyatları üzerindeki etkisini makro ve mikro verilerle detaylı bir şekilde incelemiştir. 2003-2024 yıllarına ait aylık enflasyon verileri kullanılarak yapılan analizler, Ramazan ayının gıda enflasyonu kalemleri üzerinde farklı etkileri olduğunu göstermektedir.

Gıda ve alkolsüz içecekler ile işlenmemiş gıda aylık enflasyonu üzerinde Ramazan ayının eş zamanlı etkisinin yanı sıra öncü ve gecikmeli etkileri de bulunmaktadır. Ancak işlenmiş gıda aylık enflasyonu üzerinde anlamlı bir etkisi olmadığı gözlemlenmiştir. Bu bulgular, Ramazan ayının gıda fiyatları üzerindeki yukarı yönlü baskının temel olarak işlenmemiş gıda ürünleri kaynaklı olduğunu ima etmektedir.

TÜFİS Verileri ve Fiyat Dinamikleri

Ramazan ayının işlenmemiş gıda fiyatları üzerindeki etkisini daha iyi anlamak için Tarım ve Orman Bakanlığı'nın Tarım Ürünleri Fiyat İzleme Sistemi (TÜFİS) verileri kullanılmaktadır. Bu sistem, gıda perakende sektöründe önemli paya sahip zincir marketler ile yerel marketlere ait günlük fiyat verilerini içermektedir. Seçilmiş işlenmemiş gıda ürünleri için 2022-2024 yıllarına ait günlük veriler kullanılarak oluşturulan fiyat endeksleri, Ramazan ayına özgü farklılaşmalara işaret etmektedir.

Kırmızı et ve tavuk eti fiyatlarında Ramazan ayı öncesinde başlayan artış eğiliminin, Ramazan ayı boyunca ivmelendiği ve sonrasında ise daha ılımlı seyrettiği dikkat çekmektedir. Bakliyat fiyatları ise Ramazan ayı içerisinde yükselirken, öncesi ve sonrası dönemlerde görece yatay bir seyir izlemektedir. Yumurta fiyatlarında ise Ramazan ayı itibarıyla artış, sonrasında ise düşüş gözlemlenmektedir.

Gıda Enflasyonu Üzerindeki Genel Etkiler

Yapılan hesaplamalar, 2025 yılında Ramazan ayının şubat ve mart aylarında işlenmemiş gıda enflasyonunda sırasıyla 1,16 ve 3,53 puan; gıda ve alkolsüz içecekler enflasyonunda ise 0,75 ve 1,09 puan yukarı yönlü etki oluşturacağını göstermektedir. Bu doğrultuda, Ramazan ayının manşet enflasyona gıda kaynaklı doğrudan etkisi yaklaşık 0,5 puan olarak hesaplanmaktadır.

Sonuç olarak, güncel ve detaylı analiz bulguları, Ramazan ayında gıda fiyatları üzerinde özellikle işlenmemiş gıda kaynaklı yukarı yönlü bir baskı olduğunu ortaya koymaktadır. 2025 yılı Mart ayında gıda fiyatlarında gözlenen yüksek oranlı artışların Ramazan ayı etkisi ile bağlantılı olduğu değerlendirilmektedir.