Çinli otomotiv firması BYD'nin Türkiye'deki yatırımları, kauçuk sektöründe önemli bir hareketlilik yaratma potansiyeline sahip. Sektör, döviz kuru baskısı ve maliyet artışları ile mücadele ediyor.

BYD'nin Türkiye Yatırımı Kauçuk Sektörünü Canlandırıyor

Çinli otomotiv firması BYD’nin Türkiye’de yapacağı yatırımlar, kauçuk sektöründe önemli bir hareketlilik yaratma potansiyeline sahip. Türkiye kauçuk sektörü, döviz kuru baskısı ve girdi maliyetleri nedeniyle uluslararası pazarlarda rekabet gücünü kaybetmiş durumda. 2024'te ihraç birim fiyatında %5’e yakın bir kayıp yaşanması, sektörün dış pazarlardaki zayıf durumunu gözler önüne seriyor. Ancak, BYD’nin Türkiye’ye gelmesiyle birlikte iç pazarda bir canlanma bekleniyor.

Kauçuk, savunma sanayi, otomotiv, inşaat makineleri, medikal, tarım ve hayvancılık gibi birçok sektörde geniş bir kullanım alanına sahip. Elektrikli araç yatırımlarıyla büyüyen bu alan, dünya kauçuk pazarının 50 milyar doların üzerinde bir ticaret hacmi oluşturmasına katkı sağlıyor. Türkiye’de ise 6,5-7 milyar dolarlık bir kauçuk pazarı bulunuyor.

Kauçuk Sektöründe Yatırım Beklentileri

Kauçuk Derneği Başkanı Özcan Doğu Kaya, BYD’nin iç pazardan tedarik etmesi durumunda sektör yapısının değişebileceğini belirtiyor. Talep olması halinde sektör kapasitesinin bunu karşılayabilecek güçte olduğunu ifade eden Kaya, “Burada önemli olan BYD’ye Türkiye’den metal aksamlar, plastik aksamlar, kauçuk aksamlar, otomotiv yedek parçaları gibi ne kadar ara mal tedarik edeceğimiz.” dedi.

Kaya, yerli tedarik şartının yüksek oranda olduğunu duyduklarını ve bu konuda çalışmalar yaptıklarını belirtti. Türkiye’deki otomotiv sektörüne çalışan firmaların listesinin BYD’ye gönderildiğini aktaran Kaya, bu durumun sektöre avantaj sağlayacağını düşünüyor.

İhracat ve Maliyet Sorunları

Türkiye kauçuk sektörünün direkt ihracatı 4 milyar doları buluyor. Avrupa’dan sonra hacimsel olarak ikinci büyük üretici konumunda olan sektör, otomotiv ve beyaz eşya gibi ürünlerle dolaylı yapılan ihracatla birlikte daha yüksek rakamlara ulaşabiliyor. Ancak, 2024’te sektör ihracatında bir daralma yaşandığı kaydediliyor.

Kaya, “Biz önemli bir üretici ve ihracatçıyız. Ancak katma değerimiz, AR-GE ve markalaşmamız yeterli seviyede olmadığı için maalesef çok katma değerli üretimleri başka ülkelere bırakıyoruz.” diyerek mevcut durumu eleştiriyor. Türkiye’de kauçuk hammaddesi üretilmediği için sektörün %98-99 ithalata bağımlı olduğu belirtiliyor.

Avrupa'daki Durgunluk ve Gelecek Beklentileri

Türk kauçuk sektörünün ihracatının %65’inin Avrupa’ya, özellikle Almanya’ya yapıldığı ifade ediliyor. Almanya’daki otomotiv sektöründe yaşanan durgunluk, 2025’te Türkiye’yi olumsuz etkileyecek. Kaya, “Dünyada otomotiv üretiminin Çin’e kayması bizim için büyük sıkıntı, büyük risk.” diyerek bu durumun sektöre olan etkilerini vurguluyor.

Kaya, 2025’te neler olacağına dair de yorumlar yaparak, “Dünya nefesini tuttu Trump’a bakıyor.” ifadesini kullanıyor. Türk firmaların potansiyel yaratmak zorunda olduğunu belirten Kaya, kauçuk sektöründe rotasını değiştirmeyen firmaların zorluk yaşayacağını ifade ediyor.

Kriz Dönemlerinin Etkileri

Kaya, jeopolitik ve politik engellerin yanı sıra mevzuatsal sıkıntılar nedeniyle zor bir dönem yaşandığını belirtiyor. “Bu dönemde her şey çok hareketli, konsantrasyon zor. Sanayici işine odaklanamıyor.” diyerek mevcut durumu özetliyor. Ancak, kriz dönemlerinin her zaman kötü olmadığını ve verimsizlerin elenmesinin faydalı olabileceğini düşünüyor.

Sonuç olarak, Türk kauçuk sektörü, BYD’nin Türkiye’ye gelmesiyle birlikte yeni bir döneme girmeyi umuyor. Ancak, mevcut zorluklar ve gelecekteki belirsizlikler, sektörün karşılaşacağı engeller arasında yer alıyor.