Emekli bayram ikramiyesi ve kur artışının bütçeye etkileri üzerine yapılan analizler, ülke ekonomisinde ciddi yükler oluşturdu. İYİ Parti'nin açıklamaları dikkat çekiyor.

Ekonomi Üzerindeki Kur Artışının Etkileri ve Emekli Zamları

İktidar, emeklilerin bayram ikramiyesine sadece bin lira zam yaparak, bütçede kaynak yok diyerek sadaka verir gibi bir yaklaşım sergiledi. Zammın bütçeye 28 milyar lira ek fatura çıkardığı ifade edildi. Ancak, İstanbul Büyükşehir Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun gözaltına alınması ile birlikte, bu yıl bütçeden büyük miktarda kaynağın uçup gideceği öngörülüyor.

Kur Artışının Bütçeye Etkisi

Kurda yaşanan artışın merkezi yönetim bütçesine toplamda 948 milyar lira ek yük getireceği hesaplandı. İYİ Parti Ekonomi ve Kalkınma Politikaları Başkanı Dr. Erhan Usta, bu durumun ülke ekonomisine etkilerini teknik bir çalışmayla ortaya koydu. Dr. Usta, döviz müdahaleleri ile kısmen dizginlense de doların 1 lira 80 kuruş civarında yukarıda kaldığını belirtti.

Bu durum, bütçe harcamaları ile kamu ve özel sektörün borcuna devasa ek yük getirecektir. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kurda 1 liralık artışın bütçeye 90 milyar lira ilave yük getirdiğini açıklamıştı. Şimdi kur 1.8 TL arttı ve bu artış 2025’in bütçe harcamalarını 162 milyar lira yükseltecek.

İç Borç ve Faiz Ödemeleri

1.8 liralık kur artışı, bütçenin mevcut iç ve dış borç anapara ödemelerine 358 milyar lira ek yük getirecektir. İç borç, enflasyon, döviz ve altına endeksli olduğu için, önümüzdeki dönem ödeyeceğimiz iç borç faiz ödemeleri 346 milyar TL artacaktır. Bu yılın kalan 9 ayında iç ve dış borçların faiz ödemelerinde 82 milyar artış beklenmektedir.

Merkezi yönetim bütçesine toplam yükü ise 948 milyar TL olarak hesaplanmaktadır. Bu durum, bütçenin sürdürülebilirliği açısından ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Ekonomik istikrarın sağlanması için acil önlemler alınması gerekmektedir.

Özel Sektör Üzerindeki Etkiler

İYİ Parti Milletvekili Erhan Usta, kurdaki artışın kamunun yanı sıra döviz borcu olan özel sektör firmalarının borç yükünde de ciddi artışa yol açtığını ifade etti. Özel sektörün brüt dış borç stoku 305 milyar dolar olarak belirlenmiştir. Kurdaki 1 lira 80 kuruşluk artış, özel sektörün brüt dış borcunu 549 milyar TL artırmıştır.

Ancak özel sektörün döviz varlıkları da bulunmaktadır. Varlıklarla yükümlülükler dikkate alındığında, net döviz pozisyonu üzerinden yapılan hesaplamalarda özel sektörün dış borç yükündeki artış 260 milyar lira olmaktadır. Bu durum, özel sektörün finansal sağlığı açısından önemli bir risk taşımaktadır.