Tüketici Güven Endeksi, siyasi ve ekonomik belirsizliklerin etkisiyle nisan ayında yüzde 2,3 düşerek 83,9 seviyesine geriledi. Bu durum, tüketicilerin ekonomik gidişat ve mali durumlarına ilişkin olumsuz beklentilerini yansıtıyor.

Tüketici Güven Endeksi Düşüşte: Ekonomik Belirsizlikler Etkili

İçeride siyasi kovuşturmalarla başlayan, dünyada küresel ticaret savaşları ile büyüyen gerilim iklimi tüketici güvenine yansıdı. Ayın ilk yarısındaki tabloyu yansıtan endekse göre mart ayında 85,9 olan Tüketici Güven Endeksi, nisan ayında yüzde 2,3 düşerek 83,9 oldu. Bu düşüş, hem iç hem de dış faktörlerin etkisiyle gerçekleşti.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Merkez Bankası iş birliği ile yürütülen Tüketici Eğilim Anketi, tüketici güvenindeki düşüşü ortaya koydu. İçerideki siyasi gelişmeler ve ABD’nin açıkladığı radikal gümrük tarife değişiklikleri, tüketici güvenini olumsuz etkiledi. Endeksin 100’den büyük olması, tüketici güveninde iyimserliği, 100’den küçük olması ise kötümser durumu yansıtıyor.

Düşüşün Sebepleri

Mart ayında 85,9 olan güven endeksi, nisan ayında 83,9’a geriledi. Bu düşüş, siyasi ve ekonomik belirsizliklerin etkisiyle gerçekleşti. Tüketicilerin genel ekonomik gidişat ve kendi mali durumlarına ilişkin beklentileri, harcama ve tasarruf eğilimlerini etkileyen önemli faktörler arasında yer alıyor.

Endeksin düşüşü, hanelerin maddi durumları ve genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirmelerde kötümserliğin arttığını gösteriyor. Özellikle mevcut dönemde hanelerin maddi durumu alt endeksi, nisan ayında 69,1’e geriledi. Gelecek on iki ayda maddi durum beklentisi de 84,3’e düştü.

Tüketici Eğilimleri ve Harcama Davranışları

Tüketici güven endeksi, harcama yerine tasarruf eğilimlerinin arttığını gösteriyor. Nisan ayında mevcut dönemin tasarruf etmek için uygunluğu değerlendirmesi yüzde 7,4 artış gösterdi. Ancak dayanıklı tüketim mallarına harcama eğilimi, önceki aya göre düşüş kaydetti.

Hanelerin içinde bulunduğu mali durumu yansıtan endeksin değeri nisan ayında 79,8’e geriledi. Gelecek üç ayda yarı dayanıklı tüketim mallarına harcama eğilimi de yüzde 1,5 düştü. Bu durum, tüketicilerin harcama yerine tasarruf etmeyi tercih ettiğini gösteriyor.

Güven ve Seçim İlişkisi

Tüketici güveni ile seçim beklentileri arasında önemli bir ilişki bulunuyor. Düşen güven düzeyi, seçim beklentileri üzerinde etkili oluyor. Seçim dönemlerinde tüketici güveninin artması, iktidar partileri lehine sonuçlar doğurabiliyor.

Mayıs 2023 Genel Seçimleri sürecinde tüketici güven endeksi, nisan ayında 87,5’e ve mayıs ayında 91,1’e çıkarak son beş yılın zirvesine ulaştı. Ancak ekonomik gidişatta yaşanan bozulma, güven endeksinin sert bir şekilde düşmesine neden oldu.

Refah Göstergeleri ve Gelecek Beklentileri

Refah göstergeleri, tüketici güveninin somutlaştığı alanlar arasında yer alıyor. Hanelerin konut satın alma veya inşa ettirme ihtimali, nisan ayında 14’e çıkmasına rağmen hala en dip seviyelerde kalıyor. Gelecek on iki ayda otomobil alma beklentisi ise 25,9’a yükseldi.

Enflasyon beklentileri de olumsuz yönde etkileniyor. Nisan ayında tüketicilerin ileriye yönelik enflasyon beklentileri, geçen on iki aylık döneme göre yüzde 6 düşüş gösterdi. Bu durum, tüketici fiyatlarının artacağı yönündeki beklentileri yansıtıyor.