Yapay zeka, para transferlerinde 'diğer' seçeneği ile yapılan ödemeleri mercek altına alıyor. Kira geliri olmayanlar için vergi cezası riski artıyor. Bu süreçte dikkat edilmesi gerekenler ve alınması gereken önlemler ele alınıyor.

Yapay Zeka ile Kira Geliri Takibi: Vergi Cezaları ve Önlemler

Yapay zeka, para transferlerinde 'diğer' seçeneği ile yapılan ödemeleri mercek altına alıyor. Kira geliri olmayanlar için vergi cezası riski artıyor. Bu süreçte dikkat edilmesi gerekenler ve alınması gereken önlemler ele alınıyor.

Yapay Zeka ve Vergi Takibi

Son dönemde, vergi takiplerinde kullanılan yapay zeka yöntemi, para transferlerini incelemeye aldı. Eğer bir para hesabınıza göndericiden 'diğer' seçeneği ile ulaştıysa, kira geliri olmasa bile gelir vergisi cezası ile karşılaşılabiliyor. Bu durum, birçok kişi için beklenmedik sonuçlar doğurabiliyor. Gelir İdaresi Başkanlığı'nın kullandığı sistem, 'diğer' açıklamasıyla gönderilen parayı 'kira geliri' olarak algılayabiliyor ve kişiyi riskli gruba sokabiliyor.

Bu süreçte, çok sayıda kişiye e-tebligatlar gönderildiği ortaya çıktı. Kira geliri elde etmeyen kişiler, bu tür durumlarla karşılaştıklarında ne yapmaları gerektiğini merak ediyor. Vergi kaçırdığı tespit edilen mülk sahiplerine uygulanacak cezalar da önemli bir konu olarak öne çıkıyor.

Kira Geliri Elde Edenlerin Takibi

Kira geliri elde edenlerin tespiti için devletin çeşitli imkanları bulunuyor. Kişilerin tapulu olan yerlerde oturup oturmadıkları, adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verileri üzerinden takip edilebiliyor. Ayrıca, elektrik, su abonelikleri gibi veri setleri de incelenerek kira gelirleri tespit edilebiliyor. Bu tür takipler, devlet açısından önemli bir denetim mekanizması oluşturuyor.

Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, kira ödemelerinde incelemelerin yapıldığını belirtiyor. Türkiye'de yaklaşık 7 milyon kiracı olduğu tahmin ediliyor. Ancak kira gelir beyanında bulunmayan çok sayıda kişi var. Bu durum, vergi kaybına yol açabiliyor ve mükellef sayısının artması gerektiği vurgulanıyor.

Ödeme Yöntemleri ve Cezalar

2024 yılı Ekim ayında Gelir Vergisi Genel Tebliği ile tahsilat ve ödemelerle ilgili kapsam genişletildi. Artık kira tutarı ne olursa olsun, tahsilatlar bankadan yapılmalı. Bu zorunluluğa uymayanlara ek cezalar uygulanıyor. Örneğin, elden ödenen 20 bin TL kira bedeli için 5 bin TL asgari ceza kesiliyor. Bu durum, kiracı ve kiraya verene ayrı ayrı uygulanıyor.

Kira bedelinin bir kısmı bankadan, bir kısmı elden ödenmişse, elden ödenen kısmın %10'u kadar ceza kesiliyor. Ancak alt sınır 5 bin TL olarak belirleniyor. Bu nedenle, kiracıların ödemelerini bankadan yapmaları büyük önem taşıyor.

Beyan Dönemi ve Yükümlülükler

Şu anda bir beyan dönemi içerisindeyiz. Mal sahiplerinin gelirlerini beyan etmeleri gerekiyor. Dijital vergi dairesine girerek, hazır beyan sistemi üzerinden vergilerini ödemeleri mümkün. Kiracılar, ödemeleri bankadan yapıyorsa ekstra bir yükümlülüğe tabi değiller. Ancak, kira ödemesi seçeneğini işaretlemeleri gerekmiyor.

Kira geliri beyanı zamanında verilmediğinde, kira bedelinin %5'ine kadar usulsüzlük cezası uygulanıyor. Bu durum, mükelleflerin vergi yükümlülüklerini yerine getirmeleri açısından önem taşıyor. Örnek vermek gerekirse, aylık 10 bin TL kira geliri olan bir mükellef, yıllık 120 bin TL geliri üzerinden vergi ödemek durumunda kalabiliyor.

Kira Geliri Olmayanlar İçin Dilekçe Süreci

Kira geliri olmayan ya da özel bir nedenle kira geliri alamayanlar, hazır beyan sistemi üzerinden dilekçe verebilirler. Bu sistemde, 'istisna dilekçesi vermek istiyorum' menüsü aracılığıyla durumu bildirmek mümkün. Eğer gerçekten kira getirisi elde edilmiyorsa, bu dilekçelerle düzeltmeler yapılabilir.

Hazır beyan sisteminde, yatan bedelde kira yazıldığında, bu durum mükelleflere hazır beyan olarak gösteriliyor. Kira geliri olmayan kişiler, bu durumu Gelir İdaresi Başkanlığı'na bildirmek için gerekli adımları atmalıdır. Bu süreç, vergi yükümlülüklerinin doğru bir şekilde yerine getirilmesi açısından kritik bir öneme sahiptir.