Güney Afrika'nın Kuzey Batı eyaletinde, terk edilmiş bir altın madeninde kaçak madencilerin yamyamlık yaptığı iddiaları gündeme geldi. Hükümetin müdahale etmemesi, insan hakları örgütlerini harekete geçirdi.

Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Kuzey Batı eyaletinde, terk edilmiş Stillfontein altın madeninde, kasım ayından bu yana aç ve susuz halde polise teslim olmakta direnen kaçak madencilerin arasında 'yamyamlık' yapıldığı iddia edildi. Ulusal basında yer alan haberlere göre, Madencilikten Etkilenen Toplulukların Eylem Birliği (MACUA) isimli Güney Afrikalı insan hakları örgütü, Stillfontein'de mahsur kalan madencilerin açlık nedeniyle, ölen arkadaşlarının cesetlerini yedikleri iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvuruda bulundu.

Başvuruda, hükümet yetkililerinin yer altındaki mahsur kaçak madencilerin kurtarılması için harekete geçmemesinin yasalara aykırı olduğu belirtilerek, mahkemeden duruma müdahale edilmesi talep edildi. Yüzlerce madencinin yer altında ölüm ve açlıkla karşı karşıya olduğu vurgulandığı başvuruda, madende halihazırda çok sayıda ceset olduğu öne sürüldü.

Hükümetin Tepkisi

MACUA, daha önce de Pretoria Yüksek Mahkemesi'ne, madencilere gıda ve içecek yardımının sağlanması ve madenden güvenli bir şekilde kurtarılmaları için hükümetin harekete geçirilmesi amacıyla başvurmuş ancak bu talep reddedilmişti. Kuzey Batı Eyalet Polisi Sözcüsü Adele Myburgh, devlet televizyonu SABC'ye yaptığı açıklamada, 'yamyamlık' iddialarının madencilerin yer altından gönderdikleri mektuplara dayandığını belirtti.

Myburgh, 'Bu iddia şu aşamada doğrulanamaz veya reddedilemez. Bize bir mektupla gönderildi ancak şu an buna dair fiziksel bir kanıt yok.' dedi. Güney Afrika Ulusal Ortak Operasyon ve İstihbarat Kuruluşundan (NatJoints) yapılan açıklamada, yer altındaki madencilerin kendi imkanlarıyla madenden çıkabildikleri belirtilerek, gecikmeli çıkışların kolluk kuvvetleri tarafından tutuklanmamak için bir taktik olduğu kaydedildi.

Kaçak Madencilik Sorunu

Açıklamada, polisin madencilerin güvenli şekilde tahliyesi için çıkış noktaları kurduğu kaydedilerek, elde edilen kanıtların madencilerin yiyecek sıkıntısı çekmediğini gösterdiği ifade edildi. Hükümetin kaçak madencilikle mücadeledeki kararlılığının vurgulandığı açıklamada, insanları kaçak madenciliğe iten sosyoekonomik faktörlerin ele alındığı belirtildi.

Güney Afrika polisinin Kuzey Batı eyaletindeki Stillfontein madeninde kaçak madencilere su ve gıda tedarikini kesmesinin ardından, teslim olmamak için direnen yüzlerce madenci yer altında aç ve susuz halde mahsur kalmıştı. Cumhurbaşkanlığı İşleri Bakanı Khumbudzo Ntshavheni'nin kaçak madencilerin gerekirse 'dumanla dışarı çıkarılacağı' açıklaması, kamuoyunda tepkilere neden olmuştu.

Ekonomik Etkiler

Şimdiye kadar 1500'e yakın madenci çıkarak polise teslim oldu. Yer altındaki yüzlerce madencinin polise teslim olmakta direndiği tahmin ediliyor. Elmas, altın, platin gibi değerli madenlere sahip Güney Afrika'da terk edilmiş veya gaz sızıntılarının yaşandığı faal madenlerde altın ve krom gibi değerli maden arayan kaçak madenciler halk arasında 'zama zama' olarak biliniyor.

Güney Afrika'da 10 bin ila 30 bin kişinin doğrudan kaçak madencilik faaliyetlerine karıştığı düşünülüyor. Yalnızca kaçak altın madenciliğinin ülke ekonomisine maliyetinin yıllık ortalama 3,8 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor.